Sistema intelixente de prevención do abandono e actualización de explotacións gandeiras
Smart Farm Saving (SFS)
Axudas para a execución de proxectos innovadores dos grupos operativos da Asociación Europea da Innovación (AEI), cofinanciadas co Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural (Feader) no marco do Plan estratéxico da política agraria común (PEPAC) 2023-2027, para o ano 2023.
Participantes
Beneficiarios
- UNIONS AGRARIAS – UPA
- Asociacións Sectorial Láctea Galega
- PS VET
- PRAXIA
Entidades colaboradoras
- Productores primarios: Finca a Cheda, Ganadería Bello SC, A Roubada SC, Alfonsin Neo SC, Casa Lorenzo SC, Casa Eiras
- Asociacións gandeiras: Asociación Profesional Gandeiros de Lugo, Asociación Agrogandeira Ourensán, Unión Leiteira Galega.
Resumo do proxecto
O sector gandeiro de Galicia está a enfrontar unha situación preocupante xa que nos últimos anos, están a pechar un alto número de explotacións gandeiras. Segundo os datos do SITRAN (xaneiro 2023), no período de 2018 a 2023 obsérvase que o número de explotacións gandeiras de Galicia experimentou unha clara redución, con 6851 granxas menos (8%). Ademais, arredor do 40% das explotacións gandeiras teñen como titular a unha persoa nos seus últimos dez anos de vida laboral.
A principal razón deste fenómeno é a falta de relevo xeracional. Segundo un estudo realizado no marco da Estratexia de Dinamización do Sector Lácteo Galego, o 77% dos gandeiros que non teñen pensado continuar no sector lácteo non teñen posibilidade de relevo dentro da familia. Sen embargo, unicamente o 15% deles teñen previsto alugar ou vender a explotación a persoas alleas. Ademais, a este progresivo abandono tamén contribúen significativamente o incremento dos custos de produción e a redución de rendibilidade.
Unha das causas e á súa vez consecuencias deste fenómeno é que os concellos rurais de Galicia, segundo o Observatorio Galego de Dinamización Demográfica, perderon case o 20% da súa poboación (1996-2017). A isto hai que sumarlle un envellecemento cada vez máis acentuado da poboación rural con un índice de envellecemento duplicado en referencia a poboación urbana de Galicia. Con isto acelérase o proceso de abandono do medio rural e as súas graves consecuencias ambientais, económicas e sociais.
Este Grupo Operativo ten como obxectivo principal previr o peche e abandono dun número significativo de explotacións gandeiras en Galicia, mediante o desenvolvemento dunha ferramenta dixital intelixente para detectar e caracterizar todas aquelas posibles explotacións en risco de pechar creando unha base de datos accesible a posibles interesados en darlles continuidade. Permitirá actuar de forma proactiva, un paso por diante e sen esperar a que os titulares das explotacións tomen a iniciativa.
A ferramenta dixital non só permitirá a consolidación dos datos sobre as explotacións, senón que tamén proporcionará información sobre as medidas de actualización e modernización necesarias para cada unha delas, asegurando a súa viabilidade e sustentabilidade futura.
Co fin de caracterizar e identificar as explotacións en risco de peche, crearase un Comité Asesor, con expertos e axentes de interese do sector que determinará os parámetros e características a ter en conta. Crearase así unha base de datos accesible para posibles interesados en darlle continuidade ás explotacións onde poderán ver as súas características e atoparán información sobre as medidas de actualización e modernización que as explotacións requiren, o que lles permitirá tomar decisións informadas sobre o seu futuro.
Ademais, a través do GO, promoverase a transferencia planificada de explotacións gandeiras proporcionando asesoramento e acompañamento as dúas partes interesadas, facilitando o proceso de transferencia e fomentando a continuidade e modernización das explotacións.
Durante a execución do proxecto implementaranse diversas medidas de divulgación a nivel autonómico, estatal e europeo e con especial foco en mulleres e xoves: xornadas e talleres, publicacións, información en RRSS, etc.
Obxectivos e resultados
Obxectivo xeral
Prevención do peche e abandono das explotacións gandeiras galegas a través do desenvolvemento dun software avanzado cunha compoñente preditiva intelixente, capaz de anticiparse identificando explotacións en risco de peche, e outra compoñente de soporte á decisión para a modernización, así como con medidas para a promoción da transferencia planificada.
Obxectivo específico nº 1
Desenvolver unha ferramenta preditiva intelixente capaz de identificar explotacións en risco de peche e que inclúa unha compoñante de soporte á decisión para a modernización das explotacións, contribuíndo á mellora da eficiencia enerxética e de recursos dos procesos e á optimización económica.
Resultado
Ferramenta de software intelixente de identificación e predición de explotacións en risco de peche e de soporte á decisión para a modernización e eficiencia das explotacións.
Obxectivo específico nº 2
Minimizar o peche e o abandono das explotacións gandeiras e fomentar a transferencia planificada das mesmas a través de medidas de difusión, acompañamento e asesoría especializada, incrementando a incorporación de mocidade e mulleres ao sector.
Resultado
Redución do número de explotacións gandeiras pechadas ou abandonadas (>80%) e incremento da transferencia das mesmas. Maior incorporación de mulleres e mocidade ao sector gandeiro
Obxectivo específico nº 3
Conseguir un efecto multiplicador na transferencia dos resultados ó sector gandeiro galego, promovendo a implantación das solucións obtidas no proxecto.
Resultado
Mellora da eficiencia enerxética (>30%) e económica (>30%) das explotacións. Redución da pegada de carbono (>25%).
Actividades do proxecto
1.
Caracterización de
explotacións.
2.
Creación da base de datos
e da ferramenta predictiva.
3.
Canal de explotacións en
traspaso e planificación cos titulares.
4.
Servicio de
intermediación.
5.
Divulgación.
